Κυριακή 28 Αυγούστου 2011

Νέα στρατηγική απέναντι στην Τουρκία


ΣΆΒΒΑΤΟ, 27 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ 2011
Του Σάββα Καλεντερίδη

Η τουρκική εξωτερική πολιτική, από τη δεκαετία του ’50 και εντεύθεν, διαμορφώθηκε σε δυο βασικούς φορείς, που ήταν το υπουργείο εξωτερικών και το τουρκικό ΓΕΕΘΑ. Στους δυο αυτούς φορείς διαμορφώθηκε η στρατηγική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου, μια στρατηγική που οδήγησε στον αφελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου, στην εισβολή και κατοχή της Κύπρου, στην αμφισβήτηση του καθεστώτος του Αιγαίου και στην δια της τρομοκρατίας τουρκοποίηση των μουσουλμάνων της Θράκης.

Η συγκεκριμένη στρατηγική της Τουρκίας, υποχρέωσε την Ελλάδα να διαθέτει επί δεκαετίες για τις ανάγκες της εθνικής άμυνας το υψηλότερο ποσοστό επί του ΑΕΠ από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα, ιδιαίτερα τη δεκαετία του ’90, διέθετε κατ’ αναλογίαν για την άμυνά της περισσότερους πόρους ακόμα και από την Αγγλία, η οποία δια των ενόπλων της δυνάμεων ασκεί μια αυτοκρατορική πολιτική. Για να γίνει καλύτερα κατανοητό το μέγεθος του ζητήματος, η Ελλάδα διαθέτει για την άμυνα υπετριπλάσιους πόρους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ από την Αυστρία, που ασκεί δριμεία κριτική στην Ελλάδα για τα ελλείμματα και το εξωτερικό μας χρέος, και υπερδιπλάσιους πόρους από την Φινλανδία, που απαιτεί τις εγγυήσεις για το δάνειο, και από την επίσης ‘δύσκολη’ Ολλανδία.
Αν δε κάνουμε έναν απλό υπολογισμό, θα δούμε ότι η Ελλάδα «της κακοδιοίκησης, της διαφθοράς και των ‘ράθυμων’ Ελλήνων πολιτών», όπως παρουσιάζουν τη χώρα και το λαό μας ντόπιοι και ξένοι πολιτικοί, αν δεν διέθετε τους επιπλέον πόρους στην εθνική της άμυνα αυτά τα 60 χρόνια, ίσως ήταν μια από τις πιο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, χωρίς ελλείμματα και τόσο δυσθεώρητο εξωτερικό χρέος.
Η ανάγκη της διάθεσης των επιπλέον πόρων στην εθνική μας άμυνα, μπορεί να προέκυψε από πραγματικά δεδομένα, και εννοούμε τη συγκεκριμένη στρατηγική της Τουρκίας, αποτέλεσε όμως αιτία πολλών δεινών για τη χώρα μας. Και αυτό γιατί οι ελληνικές κυβερνήσεις, αντί να αναπτύξουν αμυντική βιομηχανία, που εκτός από τη διασφάλιση της άμυνας, κατά κάποιον τρόπο θα βοηθούσε και στην ανάπτυξη της χώρας, παρασύρθηκαν σε μια διαδικασία καταβολής λύτρων στις χώρες που διαθέτουν πολεμική βιομηχανία και πολιτική επιρροή. Τι εννοούμε. Με παραγγελίες οπλικών συστημάτων κυρίως από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Ρωσία, παραγγελίες που κόστισαν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στον ελληνικό λαό, προσπαθούσαν να εξαγοράσουν πολιτική στήριξη στο Κυπριακό, το Αιγαίο και τη Θράκη. Μια στήριξη που είχε περιορισμένο χρονικό ορίζοντα, για να ξαναρχίσει ο φαύλος κύκλος της καταβολής λύτρων για εξασφάλιση πολιτικής στήριξης.
Η πρακτική αυτή είχε και μια άλλη επίπτωση για την Ελλάδα, εξ ίσου αν όχι πιο καταστροφική από τη κατανάλωση πολύτιμων εθνικών πόρων. Μέσα από τη διαδικασία των προμηθειών, που γίνονταν από μερικές κλειστές ομάδες επιχειρηματιών, που εκπροσωπούσαν τις ξένες εταιρείες οπλικών συστημάτων, διεφθάρησαν πολιτικοί και κόμματα σε τέτοιο βαθμό, που φθάσαμε να μιλάμε για πλήρη σήψη του πολιτικού συστήματος. Η περιπτώσεις της SIEMENS και των υποβρυχίων, είναι ενδεικτικές. Αν σκεφθεί κανείς ότι για να γίνει κάθε μεγάλη προμήθεια, όπως για παράδειγμα εκείνη η περίφημη ‘αγορά του αιώνα’, ήταν απαραίτητη η εμπλοκή υψηλόβαθμων πολιτικών στελεχών και κομμάτων.
Όμως η διαφθορά, που πήρε το χαρακτήρα εθνικής απώλειας -ας μην ξεχνάμε ότι το πολιτικό δυναμικό είναι μέρος του εθνικού μας δυναμικού- δεν περιορίζεται στη σήψη του πολιτικού συστήματος. Δυστυχώς, η σήψη και η διαφθορά προχώρησε και σε επίπεδο υπηρεσιακών παραγόντων, με προφανείς επιπτώσεις στο αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων. Γιατί είναι τέτοια η φύση της αποστολής του αξιωματικού, που δεν είναι δυνατόν να την υπηρετήσει επάξια και να την φέρει σε πέρας, όταν εξαγοράζεται για μερικές χιλιάδες δολάρια και μάλιστα από μια ξένη χώρα, που συνήθως οι ξένοι ξέρουν να κρατούν καλά τους «λογαριασμούς» αυτούς.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις την περίοδο αυτή βρίσκονται σε μια κρίσιμη καμπή. Και αυτό γιατί -εκτός των άλλων- οι εξελίξεις στην Τουρκία μας επιτρέπουν να πούμε ότι σταδιακά η τουρκική εξωτερική πολιτική θα αρχίζει να διαμορφώνεται στο επίπεδο της κυβέρνησης και οι δυο προαναφερθέντες φορείς, το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών και οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, θα μετατραπούν σε φορείς υλοποίησης και υποστήριξής της. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να διαχειριστεί από καλύτερη θέση τα ελληνοτουρκικά, αφού θα εκλείψει ο φόβος της ανεξέλεγκτης (από την τουρκική κυβέρνηση) χρήσης βίας από πλευράς των ΤΕΔ, στο μέτωπο Κύπρος-Αιγαίο-Θράκη.
Από την άλλη πλευρά, η απώλεια της πρωτοκαθεδρίας των ΤΕΔ στη χάραξη της πολιτικής και στο παιχνίδι νομής και άσκησης της εξουσίας της Τουρκίας, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στο Κουρδικό, αναδεικνύουν σοβαρές αδυναμίες του τουρκικού στρατού, που αν και ήταν γνωστές σε ορισμένους στη χώρα μας, αυτό δεν ήταν αρκετό και ασφαλές, για να τύχει κατάλληλου πολιτικού χειρισμού. Η διαρροή στον τουρκικό τύπο μαγνητοφωνημένης ομιλίας προς ανώτατους διοικητές και επιτελείς, του πρόσφατα αυτοβούλως αποστρατευθέντος αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Ισίκ Κοσανέρ, καταρρίπτει το μύθο του ανίκητου τουρκικού στρατού. Εκτός αυτού, καταρρίπτει το μύθο που ανοήτως μεταφέρεται από στόμα σε στόμα για την ποιότητα των Τούρκων αξιωματικών (ποιος δεν έχει ακούσει το απολύτως ανόητο και κενό περιεχομένου «δώσε μου Τούρκο αξιωματικό και Έλληνα φαντάρο», που διακινούν ορισμένοι κρετίνοι). Ο Τούρκος στρατηγός, μεταξύ άλλων, ομολογεί ότι μόνιμοι αξιωματικοί, υπολοχαγοί, λοχαγοί και ταγματάρχες, εγκαταλείπουν τις θέσεις τους, τα όπλα και τους στρατιώτες τους, όταν δέχονται επιθέσεις από Κούρδους αντάρτες.
Κάτω από το πρίσμα των εξελίξεων που σε αδρές γραμμές παρατέθηκαν σ’ αυτό το άρθρο, είναι προφανές ότι η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να επανεξετάσει τη στρατηγική της στο ζήτημα της αντιμετώπισης της τουρκικής απειλής, που ασφαλώς θα συνεχίσει να υφίσταται. Η νέα αυτή στρατηγική θα πρέπει
Ø να ενσωματώνει τις αρνητικές και εν πολλοίς καταστροφικές εμπειρίες των τελευταίων εξήντα ετών,
Ø να εξουδετερώνει την όποια τουρκική απειλή σε όλα τα επίπεδα και ταυτόχρονα
Ø να δίνει μια νέα προοπτική ασφάλειας και ανάπτυξης στην Ελλάδα και τον Ελληνισμό.


Αυτό είναι μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία. Το σίγουρο πάντως είναι ότι αν γίνει σωστή επεξεργασία όλων των παραμέτρων, χωρίς να υποτιμά ή να υπερτιμά τον αντίπαλο, η νέα αυτή στρατηγική θα κοστίσει πολύ λιγότερο στον Έλληνα φορολογούμενο και θα αντιμετωπίζει πολύ πιο αποτελεσματικά απ’ ότι μέχρι τώρα, τον «περήφανο και ανίκητο» τουρκικό στρατό.

Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, στις 26 Αυγούστου 2011

Πέμπτη 25 Αυγούστου 2011

Η πικρή αλήθεια για τις (φινλανδικές) εγγυήσεις





Της Σοφίας Βούλτεψη
Και να θέλουν να μας ξεχάσουν και να μας αφήσουν στην ησυχία μας να δούμε τι θα κάνουμε με τη χώρα, όπως την καταντήσαμε, είναι αδύνατον. Δεν προλαβαίνει να κλείσει ένα θέμα και ανοίγει ένα άλλο.

Μια απίστευτη κατάσταση, ένα πρωτοφανές μπλέξιμο έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της μόνιμης κυβερνητικής αδυναμίας να προβλέπει τις εξελίξεις, αποδεχόμενη κάθε φορά με το καλημέρα σας ό,τι της σερβίρουν στα διάφορα Eurogroupμ και τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια.

Το τελευταίο σίριαλ συνδέεται με την περίφημη υπόθεση των εγγυήσεων. Από τη στιγμή που ετέθη το θέμα, από τη στιγμή που έγινε γνωστή η «συμφωνία» (λέμε τώρα) του κ. Βενιζέλου με τη Φινλανδία (προσοχή, όχι της Ελλάδας με τη Φινλανδία, διότι η Ελλάς, όπως και ο απατημένος σύζυγος, τα μαθαίνει πάντα τελευταία), ξεκίνησε μια άνευ προηγουμένου νέα περιπέτεια.

Οι διεθνείς οίκοι προειδοποίησαν αμέσως ότι σε περίπτωση που επεκταθούν οι διμερείς συμφωνίες, η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει ολοσχερώς.

Το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτου (IIF), με το οποίο ο υπουργός Οικονομικών διατείνεται ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή, αποφαίνεται πως η υπόθεση των εγγυήσεων μπορεί να δυναμιτίσει και την άλλη (τραγική) υπόθεση της συμμετοχής των ιδιωτών στο ελληνικό χρέος – για την οποία επίσης, ως… απατημένοι σύζυγοι, ελάχιστα γνωρίζουμε.

Η Αυστρία κάνει αντιπροτάσεις. Η Ολλανδία βρίσκει τις αντιπροτάσεις της Αυστρίας μη εφαρμόσιμες και περίπλοκες. Η Σλοβακία δηλώνει ότι θα κυρώσει τελευταία τις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου – εκεί κατάντησε και η Ελλάδα και η Ευρώπη με τις διευρύνσεις-εξπρές που επιβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.

Η Αυστρία επανέρχεται, δια του καγκελαρίου της, Βέρνερ Φάιμαν, με νέα πρόταση για έκδοση κοινών ομολόγων (δηλαδή ευρωομολόγων που θα εκδοθούν μόνο για την αφεντομουτσουνάρα μας).

Αλλά την ίδια ώρα… ξυπνάει (ο καγκελάριος) και λέει πως η πρότασή του αποτελεί… θεωρητική συζήτηση, διότι αν όλες οι χώρες αποφάσιζαν να εκδώσουν κοινά ομόλογα, θα προέκυπτε το θηριώδες ποσό των τεσσάρων τρισεκατομμυρίων ευρώ!

Η Γερμανίδα υπουργός Εργασίας ζήτησε να βάλει η Ελλάδα ως εγγύηση τα αποθέματά της σε χρυσό – και καλά κάνει, αφού δεν της είπε κανείς πως το μόνο που δεχόμαστε είναι να βάλουμε ως εγγύηση το κατοχικό δάνειο που η Γερμανία δεν αποπλήρωσε ποτέ.

Μύλος! Και γιατί παρακαλώ; Διότι έχει πέσει τέτοιος πανικός και υπάρχει τέτοια ανικανότητα διαπραγμάτευσης με όλους αυτούς που πετάνε ό,τι τους κατέβει στο κεφάλι, που μετά το δίδυμο Παπανδρέου – Παπακωνσταντίνου, τώρα και το δίδυμο Παπανδρέου – Βενιζέλου δεν μπορεί να σκεφθεί το αυτονόητο.

Δεν σκέφτονται. Τους λένε κάτι και σπεύδουν. Στο νου τους έχουν μόνο την προπαγάνδα. Δεν σκέφτονται τι θα πουν και τι θα κάνουν όσο βρίσκονται στο εξωτερικό, αλλά τι θα πουν όταν επιστρέψουν στην Ελλάδα!

Και πάνω απ’ όλα, το μόνο που τους απασχολεί είναι να πλήξουν τους αντιπάλους τους.

Μα όταν, αντί να σκεφθείς τι θα πεις στη Μέρκελ, προσπαθείς να βρεις ένα ευφυολόγημα, μια κακία, μια κατηγορία για να την εκτοξεύσεις στο εσωτερικό της χώρας σου, είναι βέβαιο ότι δεν μπορείς να πας πουθενά αλλού – εκτός από το λάθος.

Χθες, ο Φιλανδός πρωθυπουργός Κατάινεν εμφανίσθηκε ανοικτός σε αλλαγή της «συμφωνίας» (όταν ο κ. Βενιζέλος με την ομοϊδεάτισσά του Φιλανδή υπουργό των Οικονομικών λογάριασαν χωρίς τον ξενοδόχο) μεταξύ Αθήνας και Ελσίνκι.

Πρόκειται για την απόδειξη ότι επρόκειτο για λάθος χειρισμό. Ο κ. Βενιζέλος μας επαναλαμβάνει τις τελευταίες ημέρες, μετά το φιάσκο των εγγυήσεων, ότι συμφώνησε με την κυρία, διότι διαφορετικά η Φινλανδία δεν δεχόταν να συμμετάσχει στο νέο πακέτο της βοήθειας προς την Ελλάδα.

Αλήθεια; Τότε γιατί ο Φιλανδός πρωθυπουργός, αμέσως μόλις είδε την εμπλοκή, άλλαξε ρότα;

Πιθανολογώ ότι οι συνομιλίες και η «συμφωνία» με την Φινλανδία έγιναν χωρίς να ληφθεί καθόλου υπόψη το πολιτικό τοπίο στην χώρα αυτή.


Και χωρίς να χρησιμοποιηθούν τα κατάλληλα επιχειρήματα.

Όπως, για παράδειγμα, ότι η Φινλανδία, μετά τις εκλογές του περασμένου Μαΐου διακήρυξε την βούλησή της να λάβει μέρος στα πακέτα διάσωσης – και για τον λόγο αυτό στην νέα κυβέρνηση συνασπισμού αρνήθηκαν να λάβουν μέρος οι «Αληθινοί Φιλανδοί», παρά το γεγονός ότι η κάλπη τους ανέδειξε σε τρίτη δύναμη.

Επομένως, η Φινλανδία δεν είναι αρνητική στα πακέτα διάσωσης – και αυτό ήταν ένα το κρατούμενο για την διαπραγμάτευση.

Όχι μόνο αυτό. Ο πρωθυπουργός της χώρας και αρχηγός του Εθνικού Συνασπισμού Γιούρκι Κατάινεν (44 έδρες) συμφώνησε με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (42 έδρες) για το σχέδιο στήριξης της Πορτογαλίας και βάσει αυτού σχημάτισαν μαζί κυβέρνηση, αφήνοντας έξω τους άκαμπτους «Αληθινούς Φιλανδούς».

Η συμφωνία επετεύχθη στις 12 Μαΐου και ανακοινώθηκε επισήμως από τον κ. Κατάινεν, Στις 25 Μαΐου το φιλανδικό κοινοβούλιο ενέκρινε το σχέδιο στήριξης της Πορτογαλίας ύψους 78 δις ευρώ, με τους «Αληθινούς Φιλανδούς» να υφίστανται συντριπτική ήττα κατά την ψηφοφορία στο κοινοβούλιο.

Επομένως, είχαμε και δεύτερο κρατούμενο – την ευρεία πλειοψηφία στην φινλανδική Βουλή.

Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους: 137 ψήφοι υπέρ του πορτογαλικού πακέτου διάσωσης, 49 κατά, 7 αποχές και 6 απόντες.

Πώς ήταν, λοιπόν, τόσο βέβαιο ότι δεν θα περνούσε – με την κατάλληλη προετοιμασία – και το δεύτερο ελληνικό πακέτο; Επειδή το έλεγε η ομόλογος και ομοϊδεάτισσα του κ. Βενιζέλου;

Μάλιστα, η ψηφοφορία της 25ης Μαΐου, με το ευνοϊκό αποτέλεσμα για τη Πορτογαλία, επιτεύχθηκε πριν σχηματιστεί η κυβέρνηση συνεργασίας στη Φινλανδία.

Τι λέτε; Τώρα που έχουν κυβέρνηση, δεν θα μπορούσαν να πείσουν οι δύο αρχηγοί τους βουλευτές τους;

Προφανώς και μπορούσαν. Απλώς ο κ. Βενιζέλος δεν μπορούσε να πείσει την αρχηγό των Φιλανδών Σοσιαλδημοκρατών, Γιούτα Ουρπιλάινεν.

Και δεν φρόντισε να της κόψει τον βήχα όταν ήδη στις 19 Ιουνίου έλεγε πως το Ελσίνκι θα ζητήσει εγγυήσεις.

Ουσιαστικά, εξέφραζε τις απόψεις του δικού της κόμματος, που τις έθετε ως όρο στον αρχηγό του φιλελεύθερου κόμματος Κατάινεν.

Δεν της έκοψε τον βήχα κανείς της Φιλανδής υπουργού Οικονομικών ούτε όταν στις 5 και στις 6 Ιουλίου δεν έκανε άλλη δουλειά από το να περιγράφει τι είδους εγγυήσεις θα ζητούσε από την Ελλάδα.

Έφθασε στο σημείο να ζητά ως εγγύηση μετοχές σε ελληνικές κρατικές εταιρίες – στη ΔΕΗ, για παράδειγμα - και να εξηγεί στην φινλανδική κρατική τηλεόραση πως θα… διαλέξει από το «καλάθι» των αποκρατικοποιήσεων και πως αυτό θα είναι εύκολο αφού τα προς πώληση ελληνικά περιουσιακά στοιχεία θα βρίσκονται στη δικαιοδοσία ενός ανεξάρτητου από την κυβέρνηση Ταμείου!

Της πέρασε δηλαδή από το μυαλό της σοσιαλίστριας, πως θα μπορεί να παίρνει ό,τι εγγύηση θέλει μέσω του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, το οποίο, κατά τη γνώμη της, θα βρισκόταν εκτός κοινοβουλευτικού ελέγχου και… άλλων μπελάδων.

Και αντί να παραδεχθεί ο κ. Βενιζέλος ότι απλώς δεν μπόρεσε να πείσει την ομοϊδεάτισσά του, έκανε το ακριβώς αντίθετο.

Ο κ. Βενιζέλος, όπως πολύ σωστά εντόπισε το ιστολόγιο «Έχω μάτια και βλέπω» (http://exomatiakaivlepo.blogspot.com/2011/08/blog-post_22.html), στις 19 Αυγούστου, μετά την αποκάλυψη της γκάφας, μιλώντας στην «Πρωινή Γραμμή» του ραδιοφώνου του Σκάι και στον Β. Λυριτζή, επέλεξε ως καλύτερη άμυνα την επίθεση.

Και ιδού τι είπε:

«Ο κ. Σαμαράς, λοιπόν, και η Νέα Δημοκρατία είναι μια χρυσή ευκαιρία τώρα να βοηθήσουν τη χώρα, έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με τον Πρωθυπουργό της Φινλανδίας που ανήκει στο ίδιο κόμμα, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με τον κ. Σαμαρά, που υπεδέχθη τον κ. Σαμαρά στην τελευταία συνάντηση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ελσίνκι… Να αντιληφθεί και η φιλανδική κυβέρνηση ότι δε μπορεί να δημιουργεί τέτοιου είδους ευρύτερα προβλήματα στη λειτουργία της ευρωζώνης».

Αλλά το πρόβλημα, όπως περίτρανα αποδείχθηκε χθες από τις δηλώσεις Κατάινεν, δεν είναι ο ομοϊδεάτης του κ. Σαμαρά, αλλά η ομοϊδεάτισσα του κ. Παπανδρέου και του κ. Βενιζέλου.

Και επομένως, αποτελεί διαστροφή της πραγματικότητας να εγκαλείς τον Σαμαρά επί ανυπάρκτου θέματος, την ώρα που το υπαρκτό θέμα αφορά την δική σου πολιτική ομάδα στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.

Και επιπλέον, το κόμμα του κ. Βενιζέλου θεωρεί τη Φινλανδία χώρα – πρότυπο – ως τέτοια την ανέφερε στο βιβλίο του «Η Κρίση» ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης.

Ναι, αλλά η Φινλανδία παραμένει η καλύτερη χώρα να ζει κανείς όποιο κόμμα κι’ αν βρίσκεται στην εξουσία.

Και δεν υπάρχει λόγος να μεταθέτει κανείς τις ευθύνες σε έναν πολιτικό όπως ο Κατάινεν, που ήδη από το 2008, στα 37 του χρόνια, θεωρήθηκε ως ο ταχύτερα ανελισσόμενος Ευρωπαίος πολιτικός.

Ποιος είναι ο Κατάινεν, στον οποίο ο κ. Βενιζέλος έσπευσε να ρίξει τις ευθύνες για να κατηγορήσει μέσω αυτού τον Α. Σαμαρά;

Υπουργός των Οικονομικών μέχρι τις τελευταίες εκλογές, κεντροδεξιός, υπέρμαχος του κράτους κοινωνικής πρόνοιας και υποστηρικτής της μείωσης των φορολογικών συντελεστών για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, αλλά και της μεγαλύτερης συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία.

Ως υπουργός των Οικονομικών, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα θέματα της Παιδείας – τομέα που η Φινλανδία πρωτεύει – εφαρμόζονται ένα σχέδιο συγκέντρωσης ιδιωτικών κεφαλαίων από τα φιλανδικά πανεπιστημιακά ιδρύματα. Ανάλογα με το ποσό που κάθε ίδρυμα κατόρθωνε να συγκεντρώσει, ο ίδιος ως υπουργός των Οικονομικών το αυγάτιζε πολλαπλασιάζοντάς το επί 2,5!

Είναι τέτοιος πολιτικός ο Κατάινεν – και φάνηκε από την χθεσινή συμβιβαστική δήλωσή του – που όταν έγινε στη χώρα του δημοσκόπηση με ερώτημα αν οι Φιλανδοί θέλουν να θεσμοθετηθεί σύστημα φοροαπαλλαγών, το 50% απάντησε αρνητικά, με το επιχείρημα ότι κάτι τέτοιο (οι… φοροαπαλλαγές) θα έπληττε την εθνική οικονομία της χώρας τους!

Και βέβαια, στην προσπάθειά του να μεταθέσει το πρόβλημα στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στην υποδοχή που ο κ. Κατάινεν επιφύλαξε στον κ. Σαμαρά, κατά την τελευταία συνάντηση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ελσίνκι.

Αλλά ξέχασε την ψυχρή υποδοχή που επεφύλαξε στον κ. Παπανδρέου, στις 24 του περασμένου Φεβρουαρίου, η τότε πρωθυπουργός της Φινλανδίας Μάρι Κιβινιέμι, αρχηγός του Κεντρώου Κόμματος.

Θυμάστε; Ήταν τότε που αλλάξαμε γνώμη: Δεν θα γινόμασταν «Δανία του Νότου», αλλά… Φινλανδία του Νότου!

Δευτέρα 8 Αυγούστου 2011

Παιδεία, Άνθρωπος, Δημοκρατία

Του Καθηγητή Γιώργου Παύλου
Από τό ιστολόγιο "Ἂς μιλήσουμε ἐπιτέλους"

Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ξάνθης


“Παιδεία είναι το ξύπνημα στην περιοχή της άπειρης και ανυποχώρητης νοσταλγίας του είναι και του όλου των όντων των εφήμερων και ανύπαρκτων. Παιδεία είναι να κατοικείς στα όρια του χώρου και του χρόνου αναμένοντας όλα τα χαμένα και ανύπαρκτα, αυτά για τα οποία κανείς λογικός και καθώς πρέπει άνθρωπος δεν νοιάζεται. Παιδεία σημαίνει να μπορείς να ακούς όλο το βουβό κλάμα του κόσμου του εφήμερου και του περιβάλλοντος, αφήνοντας στην άκρη την δική σου θλίψη ή χαρά. Παιδεία σημαίνει να θλίβεσαι για τον άλλο, τον κάθε άλλον, τον όλο Άλλον. Παιδεία σημαίνει να ζείς και να αγαπάς, να πεθαίνεις και να αγαπάς και, αν ξαναγεννηθείς, πάλι να αγαπάς. Παιδεία σημαίνει να τα θέλεις όλα, να τα παντρεύεσαι όλα, να πάσχεις για όλα και να μην τα λησμονάς.”

Η Παιδεία σημαίνει δύο πράγματα και δύο αρχές, Γνώση και Ήθος. Το ένα, μάλιστα, ενισχύει το άλλο. Διότι η απόκτηση γνώσης σε βάθος απαιτεί κόπο, υπομονή, επιμονή και έρωτα της αλήθειας σε κάθε γνωσιακό επίπεδο ή κατεύθυνση. Δηλαδή, ήθος ανθρώπου ελεύθερου καθ’ όλα και όχι στείρα δουλεία σε θρησκείες, ιδεολογίες και καταναλωτισμούς. Γνώση της φύσης, γνώση της τέχνης και του πολιτισμού, γνώση του ανθρώπου, γνώση του κόσμου.

Ο Αϊνστάιν έγραφε και έλεγε ότι στον ναό της επιστήμης έχουμε τις κολώνες και τα αναρριχητικά ή διακοσμητικά φυτά. Κολώνες είναι οι ιδιαίτερες εκείνες ανθρώπινες υπάρξεις του ναού της επιστήμης που εμφορούνται από έρωτα για την αλήθεια, την ομορφιά και την καλοσύνη. Αυτοί χτίζουν την νέα γνώση και ανοίγουν νέους δρόμους στην επιστήμη και στην τεχνολογία, όπως οι μεγάλοι δημιουργοί στην τέχνη όπως ο Μότσαρτ, οι μεγάλοι πολιτικοί άνδρες όπως ο Γκάντι, οι μεγάλοι ασκητές του πνεύματος, όπως χαρακτηριστικά μιλάει γι’ αυτούς στα έργα του ο Καζαντζάκης και άλλοι συγγραφείς. Τα αναρριχητικά φυτά στον ναό της επιστήμης είναι άνθρωποι με δυνατή διάνοια που παράγουν κάποιο έργο ίσως σημαντικό, εκμεταλλευόμενοι τις κολώνες. Ο ίδιος ο Αϊνστάιν έγραφε στα αυτοβιογραφικά του σημειώματα ότι ποτέ δεν τον έθελξαν η εξουσία, το κέρδος και η ηδονή.

Σήμερα, η Ελλάδα αποδομείται ως οικονομία και ως κοινωνία. Υπεύθυνοι γι’ αυτό είμαστε εμείς, οι μεταπράτες της γνώσης, της εξουσίας και της οικονομίας. Εμείς όλοι, επιστήμονες, πολιτικοί, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες και κάθε μορφής ιερατείο που υποτάσσει τα πάντα στο στενά εννοούμενο ατομικό-ιδιωτικό όφελος, ερήμην του κοινού καλού και του κοινού οφέλους. Εμείς όλοι που δεν μπορούμε, δεν αντέχουμε και δεν θέλουμε να υπηρετήσουμε το όλον. Εμείς που έχουμε ξεχάσει να κατανοούμε και να ενδιαφερόμαστε για την ποιότητα σε κάθε επίπεδο, επιστημονικό, κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, καλλιτεχνικό, πνευματικό.

Η Ελλάδα που γνωρίσαμε καθίσταται παρελθόν, αφού όλοι εμείς, από τους επώνυμους μέχρι τους ανώνυμους κάθε περιοχής, υποκαταστήσαμε την ποιότητα με την ποσότητα. Ενώ η παιδεία που θα έπρεπε να υπηρετούμε ως Έλληνες είναι η παιδεία του όλου ανθρώπου που τον καθιστά εραστή της πόλης και όχι της εξουσίας. Εραστή της μοναδικότητας κάθε ανθρώπου και όχι υποτελή σε κάθε μορφή αγελοποίησης φυλετικής, θρησκευτικής, κομματικής, πολυπολιτισμικής, ή ό,τι άλλο. Όπως επισημαίνει ο Μάρξ στα νεανικά του κείμενα, αληθινή παιδεία είναι αυτή που καθιστά τον άνθρωπο ικανό να αντιλαμβάνεται ως μέγιστο πλούτο του τον άλλο άνθρωπο, τον κάθε άλλον και τον όλο Άλλο, σύμφωνα και με τον δικό μας Κωστή Μοσκώφ.

Μικρό παιδί θυμάμαι τις γεύσεις στην ντομάτα, στο ροδάκινο, στο καρπούζι, οι οποίες σε έκαναν ποιητή και αισθαντικό άνθρωπο, σε εξανθρώπιζαν, σε ευαισθητοποιούσαν. Σήμερα, η τροφή έγινε ανόητη ποσότητα, που δεν τρέφει ούτε το σώμα ούτε την ψυχή. Θυμάμαι τον άθεο και διαρκώς επαναστάτη καθηγητή μου στην γεωμετρία, Γιάννη Ντάνη. Και μόνο όταν χάραζε ως θεός κύκλους και σχήματα στον πίνακα, σου ενέπνεε πρωτοφανή και μυστικό έρωτα για την γνώση, την ομορφιά και την επιστήμη. Ποια αμοιβή και ποια ηδονή μπορεί να αναμετρηθεί με τούτη την χαρά της μάθησης;

Το ίδιο αργότερα στο Πανεπιστήμιο, ο νεαρός καθηγητής μου Δημήτρης Χριστοδούλου, σήμερα κάτοχος βραβείου στα μαθηματικά, αντίστοιχου με το Νόμπελ. Αναγκάστηκαν οι συνάδελφοί του να τον διώξουν από την Ελλάδα, διότι δεν άντεχαν αυτός ο εικοσάχρονος να είναι από μόνος του ένα Princeton, ένα Caltec, μια Οξφόρδη, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ενώ ήταν θεωρητικός φυσικός, ταυτοχρόνως συνέδεε με μοναδικό τρόπο τη φυσική θεωρία με τους μεγάλους φιλοσόφους τόσο της αρχαίας Ελλάδας όσο και της νεώτερης Ευρώπης, γνωρίζοντας και τα λογικά και κοσμολογικά κείμενα του Παρμενίδη, του Ηρακλείτου, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα και πολλών άλλων, που μας απήγγειλε στην αρχαία Ελληνική.

Ήθος και γνώση είναι τα συστατικά της Δημοκρατίας. Γλώσσα, Ιστορία, Φιλοσοφία, Τέχνη, Άθληση, Λογική, Φυσική, Μαθηματικά, είναι ο σκληρός πυρήνας της Παιδείας. Όταν πριν από μερικά χρόνια ζητήθηκε από την Γαλλική Κυβέρνηση να γίνει έρευνα σχετικά με το γιατί τα τελευταία χρόνια η Γαλλία δεν παράγει μεγάλους μαθηματικούς, ο Ρενέ Τόμ και άλλοι παγκοσμίου φήμης Γάλλοι μαθηματικοί εντόπισαν ως την κύρια αιτία, την μη επαρκή διδασκαλίας της γαλλικής γλώσσας.

Η Ελλάδα του σήμερα οδηγείται βήμα προς βήμα σε ένα πρωτόγνωρο και πολυ-επίπεδο χάος, φτωχαίνει και μεταλλάσσεται σε κάτι το τραγικά αστείο, διότι οι Έλληνες ομιλούν μηχανικά και ξύλινα ελληνικά των χιλίων το πολύ λέξεων. Η Δημοκρατία δεν μπορεί να υποστηριχθεί από ανθρώπους με επιφανειακή παιδεία. Η απλή εκπαίδευση χωρίς ουσιαστική εμβάθυνση στα βασικά γνωστικά πεδία των φυσικομαθηματικών ή των ανθρωπιστικών επιστημών αλλά και πραγματική βιωματική μύηση στις τέχνες και την άθληση, δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε υποβιβασμό του δημοκρατικού, κοινοτικού και κοινωνικού αισθήματος.

Η εργαλειακή εκπαίδευση μηχανοποιεί και «ρομποτοποιεί» τον άνθρωπο, φονεύοντας το πνεύμα του. Παράγει ανθρώπους ανίκανους να δημιουργούν για τους άλλους σε υλικό, κοινωνικό και πνευματικό επίπεδο. Παράγει νάνους ανθρώπους, ικανούς να κλέβουν χωρίς αιδώ το δημόσιο χρήμα, να ζουν πολυτελώς αυτοί και οι δικοί των, ερήμην των ανθρώπων που πεινούν, που ζουν εξαθλιωμένοι στο κοινωνικό περιθώριο και που χάνουν κάθε ανθρώπινη αξιοπρέπεια χάριν του απάνθρωπου και τερατόμορφου κερδοσκοπισμού, με όποιο προσωπείο, εθνικιστικό, θρησκευτικό ή παγκοσμιοποιητικό και άσοφα πολυ-πολιτισμικό.

Η εργαλειακή εκπαίδευση είναι χωρίς πνεύμα και είναι η αιτία για την φθορά του φυσικού περιβάλλοντος και τον υποβιβασμό των λαών, των πόλεων και των κοινωνιών σε εξαθλιωμένη ανθρωπομάζα, ανίκανη να σκεφθεί, να πράξει και να αντιδράσει. Έτσι, καταργούμε την πόλη, τους πολίτες και την Δημοκρατία, σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο.

Η εργαλειακή εκπαίδευση δεν είναι παιδεία αλλά δολοφονία του ανθρώπινου πνεύματος, της δημοκρατίας και της ανθρωπιάς. Η εργαλειακή εκπαίδευση οδηγεί στο μηχανικό ζην και υπάρχειν, δηλαδή στον οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και πνευματικό θάνατο.

Ο Νίκος KALOY και η Simone LE BARON παρουσιάζουν το καλογεροπουλειον ίδρυμα-Fondation Kaloy στην Κόρινθο

Από το ιστολόγιο "Αποχή" της κ. Simon le Baron


Ο Νίκος Kaloy και η Simone Le Baron paρουσιάζουν... by lebaronsimone

Παρασκευή 5 Αυγούστου 2011

Το ευρώ στο δίχτυ της αράχνης



του Γιάνη Βαρουφάκη 05/08/2011

από τό "protagon"



Το ευρώ, ισχυρίζομαι πάνω έναν χρόνο, έχει μπει στην διαδικασία της αποδόμησης. Η επέκταση στην Ισπανία και στην Ιταλία ήταν αναμενόμενο αποτέλεσμα (α) της προβληματικής δόμησης της ευρωζώνης και (β) του προβληματικού μηχανισμού (του European Financial Stability Fund, EFSF) με το οποίο η Ευρώπη προσπάθησε να γιατρέψει τα συμπτώματα της Κρίσης που οφείλεται στο (α). Ένας μηχανισμός σαθρά δομημένος, με μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλιά του, το EFSF, κλήθηκε να σώσει ένα άλλο σαθρά δομημένο οικοδόμημα από την κατάρρευση.

Πρόσφατα, η Ευρώπη ενέκρινε το δεύτερο πακέτο μέτρων 'διάσωσης' του ελληνικού δημοσίου. Μια βαθειά ανακούφιση εξαπλώθηκε σε όλη την χώρα καθώς τα επιτόκια δανεισμού μειώθηκαν σημαντικά, η αναδιάρθρωση του χρέους δειλά-δειλά ανακοινώθηκε, ακόμα και ένα Σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα ακούστηκε να συζητιέται. Σε εκείνη την στιγμή ανακούφισης είχα γράψει εδώ στο protagon.gr: "Η Κρίση έχει εδώ και καιρό ξεφύγει από τα όρια του ελληνικού γίγνεσθαι, είναι συστημική και υπονομεύει όλη την ευρωζώνη. ... [H] χθεσινή συμφωνία εγγυάται την αποτυχία και αυτής της ευρωπαϊκής προσπάθειας να δαμαστεί το τέρας της Κρίσης που αποδομεί το ευρω-σύστημα εκ των έσω. Η απόφαση να επικεντρώσουν τα νέα μέτρα στην ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας, π.χ. αφήνοντας την Ιρλανδία στο χείλος της χρεοκοπίας και τις Ισπανία και Ιταλία στο έλεος των εταιρειών αξιολόγησης, ισοδυναμεί με δώρο ανεκτίμητης αξίας στους κερδοσκόπους."

Γιατί επιβεβαιώθηκαν τόσο γρήγορα οι προβλέψεις αυτές; Επειδή οι Ευρωπαίοι ηγέτες μας ουσιαστικά τοποθέτησαν το βάρος των νέων αυτών μέτρων διάσωσης στο σαθρό EFSF. Ο λόγος που τo EFSF δεν μπορεί να φέρει σε πέρας αυτή την αποστολή έχει εξηγηθεί εδώ και μήνες σε αυτές τις σελίδες (βλ. εδώ). Πολλοί αναλυτές σήμερα λένε ότι, ωραίες οι νέες αποφάσεις της ΕΕ (για χαμηλότερα επιτόκια στις πτωχευμένες χώρες, δυνατότητα άμεσης παρέμβασης του EFSF μέσα από δανεισμό χωρών, όπως η Ιταλία, που δεν έχουν εισαχθεί επίσημα στον μηχανισμό στήριξης κλπ), αλλά πως αν δεν ενισχυθεί με τριπλάσια και τετραπλάσια κονδύλια το EFSF δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στον ρόλο του.

Πρόκειται περί μεγάλου σφάλματος. Το πρόβλημα με το EFSF δεν είναι τα ποσά που διαθέτει ή δεν διαθέτει. Το πρόβλημα με το EFSF είναι η τοξική δόμησή του, την οποία έχω εξηγήσει στο παρελθόν με την αλληγορία των ανόητων ορειβατών. Σήμερα επανέρχομαι για να εξηγήσω λίγο πιο αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους το ευρώ θα καταρρεύσει εφόσον η δομή του EFSF παραμένει ως έχει, ξεκινώντας με την κατάρρευση της Ισπανίας και της Ιταλίας πριν χάσει η Γαλλία την καλή της βαθμολογία από τους γνωστούς οίκους αξιολόγησης, οπότε το EFSF θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη - καθώς η Γερμανία δεν θα δεχθεί να σηκώσει μόνη της το βάρος της χρηματοδότησής του.

Το διάγραμμα που παραθέτω συνοψίζει την καταστροφική δυναμική που είναι συνυφασμένη με την θεμελίωση του EFSF. (Για πιο λεπτομερή του ανάλυση, στα αγγλικά, βλ. εδώ). Αποτελείται από τέσσερα υποδιαγράμματα. Ας τα πάρουμε ένα-ένα. Το πάνω δεξιά δείχνει την πορεία προς τα πάνω και αριστερά της ευθείας γραμμής που ακολουθεί η ευρωζώνη καθώς το ένα μετά το άλλο τα κράτη-μέλη βγαίνουν εκτός αγορών (ο οριζόντιος άξονας απαριθμεί τα κράτη που βρίσκονται εντός αγορών ενώ ο κάθετος άξονας τα F κράτη που βγαίνουν εκτός αγορών). Πάμε τώρα στο κάτω δεξιά διάγραμμα: Στον κάθετο άξονα δείχνει το ποσοστό α του ΑΕΠ της κάθε χώρας που παραμένει εντός αγορών το οποίο καλείται να συνεισφέρει (με την μορφή εγγυήσεων) στις πεσούσες χώρες. Η κόκκινη καμπύλη απλώς δείχνει ότι όσο ο αριθμός των εντός των αγορών χωρών μειώνεται αυτό το ποσοστό α μεγαλώνει (καθώς λιγότερες χώρες καλούνται να εγγυηθούν τα όλο και μεγαλύτερα χρέη των αυξανόμενων εκτός των αγορών χωρών). Περνάμε τώρα στο κάτω αριστερά διάγραμμα το οποίο δείχνει την σχέση του ποσοστού συνεισφοράς α (των εντός αγορών χωρών στις εκτός αγορών ημι-πτωχευμένες χώρες) με τον μέσο όρο s των spreads της ευρωζώνης. Προφανώς, όσο μεγαλύτερο το ποσοστό α του ΑΕΠ τους το οποίο καλούνται οι εντός αγορών χώρες να συνεισφέρουν στις εκτός αγορών, τόσο πιο ψηλά τα spreads. Τέλος, ερχόμαστε στο πάνω δεξιά διάγραμμα: Εκεί υποθέτω ότι υπάρχει κάποιο επίπεδο του μέσου spread πάνω από το οποίο κάποιες από τις εντός των αγορών χώρες δεν αντέχουν να δανείζονται και βγαίνουν από τις αγορές, ζητώντας στήριξη από το EFSF.

Για να δούμε τώρα πως εξελίσσεται η Κρίση, και γιατί αυτή η εξέλιξη θα συνεχιστεί ανεξάρτητα από το μέγεθος των κονδυλίων που δίνονται δυνητικά στο EFSF, ας αρχίσουμε από το σημείο εκκίνησης: Και οι Ν χώρες της ευρωζώνης βρίσκονται εντός των αγορών, η συνεισφορά στις εκτός αγορών χώρες είναι μηδενική (α=0) και τα μέσα spreads κείνται στο χαμηλό επίπεδο των s0. Κάποια στιγμή, τα μέσα spreads αυξάνονται στο επίπεδο των s1 και ο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης, η Ελλάδα, βγαίνει εκτός αγορών. Αυτό ισοδυναμεί με αύξηση του α από το μηδενικό επίπεδο στο α1, κάτι που αυξάνει τα μέσα spreads στο s2. Με την σειρά της αυτή η εξέλιξη οδηγεί μια δεύτερη χώρα (την Ιρλανδία) εκτός αγορών, με αποτέλεσμα την αύξηση του α από το α1 στο α2 και των spreads από στο s3. Κ.ο.κ. Κάπως έτσι υφαίνεται ο δηλητηριώδης ιστός της αράχνης που, αν δεν κοπεί, θα πνίξει ολόκληρη την ευρωζώνη.

Το πρώτο που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι ότι αυτή η διαδικασία αποδόμησης είναι ανεξάρτητη από την δυνατότητα κεφαλαιοποίησης του EFSF. Όσα χρήματα και να του υποσχεθεί η Γερμανία, η διαδικασία αποδόμησης θα συνεχισθεί έως ότου η κα Μέρκελ δει και αποδεί και ανακοινώσει είτε την κατάργηση του EFSF, και την υιοθέτηση ενός πραγματικά ορθολογικού συστήματος διαχείρισης του ευρωπαϊκού χρέους (π.χ. ένα ευρωομόλογο έκδοσης της ΕΚΤ) είτε την αποχώρηση της Γερμανίας από το ευρώ (και την κατάργησή του).

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι είναι αδύνατον να κάνουμε αυτό που οι περισσότεροι σχολιαστές προτείνουν για την Ελλάδα: Να κοιτάξουμε τα του οίκου μας, χαρούμενοι ότι η Ευρώπη μας μείωσε τα επιτόκια και σηματοδότησε μια διαδικασία κουρέματος του ελληνικού χρέους που ξεκινά από το 20% έως ότου ανακοινωθεί πως το κούρεμα θα αγγίξει το 50%, ίσως και το 65%. Γιατί; Επειδή αν το ευρώ καταρρεύσει all deals are off (καμία συμφωνία δεν ισχύει), που λένε και οι αγγλοαμερικανοί. Ο ιστός της δηλητηριώδους αράχνης που έχει πιάσει το ευρώ, αν δεν τον κόψουμε ως Ευρώπη, δεν θα αφήσει κανέναν αλώβητο. Για να κοπεί χρειάζεται ένα πράγμα: Να περάσει η διαχείριση του ευρωπαϊκού χρέους από το EFSF στην ΕΚΤ, με την τελευταία να εκδίδει ευρωομόλογο - ένα εργαλείο που καταργεί την καμπύλη α(F) στο διάγραμμα και βάζει τέλος στο ντόμινο της κατάρρευσης. Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί την απόφαση της Γερμανίας να δέσει την τύχη της με το ευρώ. Και αυτό είναι το μέγα ζητούμενο...